Та?ырыбы: «WINDOWS xp операциялы? ж?йесі» 5 сынып

САБА? ЖОСПАРЫ

«Бекітемін»

________________

О?у ісіні? ме?герушісі

«_______» ________20____ ж

П?н аты: Информатика

Сынып: 5 «А»

Саба?ты? та?ырыбы: WINDOWS xp операциялы? ж?йесі

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік: О?ушыларды WINDOWS ортасыны? ерекшеліктерімен, ж?мыс ?стелі

т?сінігімен таныстыру, есептер та?тасын, «Пуск» батырмасын ж?не басты менюді ж?мыста ?олдану?а ?йрету ж?не «Маус» монипуляторын ме?герту.

Дамытушылы?: О?ушыларды? компьютерде ж?мыс істеу ?абілеттерін, логикалы?-абстракциясын дамыту.

Т?рбиелілік: О?ушыларды т?рбиелілікке, ??ыптылы??а, тияна?тылы??а ?йрету.

Саба?ты? т?рі: аралас саба?

Саба?та ?олданылатын к?рнекті ??ралдар. компьютер, о?улы?, ж?мыс д?птері,

Саба?ты? барысы:

I. ?йымдастыру

О?ушыларды т?гендеп, назарын саба??а аудару

II. ?й тапсырмасын тексеру

Компьютерді? негізгі ??ры?ыларын ата.

Компьютер жадысыны? ?андай т?рлерін білесі?дер?

Т?ра?ты жад пен жедел жадты? айырмашылы?ын ата?дар.

А?паратты енгізу-шы?ару ??рыл?ыларын ата.

Жадты? сырт?ы тасуыштарын сипатта.

?й тапсырмасын пысы?тау:

«Компьютер» с?зі «есептеуіш» дегенді білдіреді, я?ни есептеуге арнал?ан ??рыл?ы. Компьютер — деректерді ба?дарламалап ??деуге арнал?ан электронды? ??рыл?ы. ?азіргі компьютерлер тек есептеп ?ана ?оймай, цифрлы? емес (м?тіндер, дыбыстар, графика ж?не т.б.) акпаратты ?ндейді, ?р т?рлі технологиялы? процестерді, деректер базасын ж?не бас?аларды бас?арады.

Ж?йелік блок — м?нда компьютерді? негізгі ??рыл?ылары орналас?ан. Компьютерді ?осып ?шіру батырмасы, дискжетек, компакт-дискіні о?итын СD-RОМ орналастырыл?ан. Ж?йелік блокты? ішінде аналы? та?ша, процесор, СD-RОМ, бейнета?таша, дыбыс такташасы мен т.б. бар.

Процессор — компьютерді? е? басты б?лігі. Ол компьютерді? «миы». Ол б?кіл компьютерді? ж?мысын бас?арады ж?не ба?дарламаларда?ы барлы? командаларды орындайды. Іс ж?зінде компьютерді? орындайтын ж?мысыны? б?рін оны? бас микросхемасы — микропроцессор ат?арады. ?азіргі кезде е? к?п тара?ан «пентиум» процессоры. Сонды?тан компьютер де пентиум деп аталады. Процесор жадпен ж?мыс істейді. Жад микросхемасынан процесор ?зіне ?ажетті а?паратты алады.

III. Жа?а та?ырыпты т?сіндіру

WINDOWS-ты? негізгі функциясы — осы орта ?шін арнайы ??рыл?ан ба?дарламаларды? ж?мысын бас?ару.

WINDOWS – б?л компьютерлік технологияны? жа?а де?гейі. Ол деректермен ж?мыс жасауды? объектілі-ба?дарлан?ан ?дістемеге негізделген. Microsoft WINDOWS’98 ортасыны? ерекшеліктері:

— пайдаланушыны? интерфейсін стандарттау;

— к?лемі онда?ан Мбайт жедел жадты тиімді бас?ару;

— жа?а сырт?ы ??рыл?ыларды ?иынды?сыз ?осу м?мкіндігі;

— ба?дарламаларды? функциясын интеграциялау, я?ни бас?а ба?дарламаларды? жасал?ан объектілерді на?ты ба?дарламада ?олдану м?мкіндігі;

— к?п м?селелік, я?ни бірнеше ?олданбалы ?атар орындау ж?не бір ба?дарламадан екіншіге о?ай ауысу м?мкіндігі;

графикалы? режімді басым ?олдану;

— жергілікті желі ж?не Іnternet желісінде ж?мыс істеуді ?олдауды? ??рамдас
??ралдары;

— мультимедиамен (дыбыс ж?не бейне) ж?мысты? ??рамдас ??ралдары;

— «Рlug and Play» технологиясы (?осатын ??фыл?ыларды автоматты баптау).

WINDOWS — графикалы? операциялы? ж?йе, оны? негізгі обьектілері терезе мен белгішелер т?рінде бейнеленеді.

WINDOWS-ті? обьектілері — терезе, ж?мыс столы, шартбелгілер, жарлъщтар, бумалар, тыш?ан, м?лімет алмастыру буфері.

WINDOWS ортасында ж?мыс столыны? р?лін дисплей экраны орындайды. Онда ж?мыс істейтін программаларды? терезелері, ??жаттарды? жеке файлдары шартбелгілер т?рінде орналас?ан.

Шартбелгі — экран бетіндегі ?ыс?аша жазуы бар кішірейтілген графикалы? бейне. Ол дисплей экранында?ы программаны, терезені, функцияны, файлды т.б. бейнелеп т?руы м?мкін.

Жарлы? — белгілі бір обьектімен тікелей ?атынас жасауды іске асыратын командалы? файл.

?апшы? — экаранда каталогтарды ж?не программалы? топтарды белгілеу ?шін ?олданылады. Бума б?л обьектілер ?оймасы.

Тыш?ан тетігімен орындалатын е? негізгі операция — экран бетімен сілтемені? ?оз?алуы болып табылады.

М?лімет алмастыру буфері — ?рт?рлі программалар немесе ??жаттар арасында м?ліметтерді тасымалдап, оларды? фрагменттерін бір-біріне ауыстырып отыру ?шін ?олданылатын жады б?лігі.

Есептер та?тасы — б?л экранны? т?менгі жа?ында?ы жі?ішке с?р жолак. Есептер та?тасында «Пуск» батырмасы, іске косыл?ан ба?дарламаларды? аттары бар батырмалар орналас?ан.

«Пуск» батырмасы — б?л батырманы бас?аннан кейін ж?йені? Бас менюі пайда болады. Бас меню жеті пункттен т?рады:

1. Ашылатын ба?дарламалар тобы мен ?осымшалардан т?ратын тізім

2. Жуы? арада ашыл?ан ??жаттарды? 15-тен аспайтын тізімі

Тапсырмалар: Ж?мыс д?птеріндегі тапсырмаларды орындау

IV. Саба?ты бекіту с?ра?тары

• WINDOWS операциялы? ж?йесіні? ерекшеліктері ?андай?
• WINDOWS ОЖ ?андай обьектілер бар?

• Терзе дегеніміз не, ?андай т?рлері бар?

• Тыш?анны? ат?аратын ?ызметі ?андай?

Саба?тты ?ортындылау:

WINDOWS-ты? негізгі функциясы — осы орта ?шін арнайы ??рыл?ан ба?дарламаларды? ж?мысын бас?ару.

WINDOWS – б?л компьютерлік технологияны? жа?а де?гейі. Ол деректермен ж?мыс жасауды? объектілі-ба?дарлан?ан ?дістемеге негізделген. Microsoft WINDOWS’98 ортасыны? ерекшеліктері:

WINDOWS — графикалы? операциялы? ж?йе, оны? негізгі обьектілері терезе мен белгішелер т?рінде бейнеленеді.

WINDOWS-ті? обьектілері — терезе, ж?мыс столы, шартбелгілер, жарлъщтар, бумалар, тыш?ан, м?лімет алмастыру буфері.

WINDOWS ортасында ж?мыс столыны? р?лін дисплей экраны орындайды. Онда ж?мыс істейтін программаларды? терезелері, ??жаттарды? жеке файлдары шартбелгілер т?рінде орналас?ан.

V. ?йге тапсырма беру

VI. Ба?алау

Windows 98 ОЖ ж?мыс ?стелі. Объектілерді іздеу . Ба?ыттауыш. Аны?тама . Windows 98 аны?тама ж?йесімен ж?мыс істеу

Ба?дарламалы? – ОЕТС, Windows ОЖ.

дидактикалы? О?улы?.

?амсыздандыру: Ж?мыс д?птері.

Саба?ты? ма?саты: 1. Windows-98 операциялы? ж?йесіні? ж?мыс ?стелі та?ырыбы бойынша о?ушыларды? білімі мен біліктілігін бекіту ж?не мауспен манипуляциялау, Windows терезелерін бас?аруды? негізгі ?рекеттерін ме?герту, есептер та?тасын , менюді, бас?ару батырмаларын ??ынып ?олдануына к?з жеткізу, ж?мыс ?стеліні? ?асиеттерін баптауды игеру. Windows-98-ді? аны?тама ж?йесіні? м?мкіндіктерімен танысу. Windows-98 –де ж?мыс?а да?дылану?а берілген ба?дарламалы? жабды?таманы? аны?тама ж?йесі беретін айтарлы?тай к?мекті к?рсету. Аны?тамалы? ж?йеден м?лімет алу т?сілін о?ып білу. Экранда ?арап шы?уды, аны?тамалы? м?ліметтерді к?шіру мен басып шы?аруды игеру. Windows-98 аны?тамалы? ж?йесімен ж?мыс істеу біліктілігін ?алыптастыру.

2. О?ушыларды? Windows 98 ОЖ ж?мыс ?стелі, Windows терезесі т?сінігін,

Windows 98 аны?тама ж?йесімен ж?мыс істей білу ?абілеттерін дамыту.

3. О?ушылар?а эстетикалы? т?рбие беру.

Саба?ты? типі: К?рсетіп –т?сіндіру. Зертханалы? ж?мыс

Білім – біліктілікке О?ушылар білуі тиіс:

?ойылатын талаптар: — Windows терезесі т?сінігін;

— терезелерді к?рсету н?с?аларын;

— активті терезе т?сінігін;

— меню аны?тамасы мен ?асиеттерін;

— ?олданбамен ж?мыс істеу ?асиеттерін;

— файлдар мен ?апшы?тарды оларды? атауы мен атау б?ліктері бойынша табуды;

— ба?ыттауыш дегеніміз не екенін ж?не оны ?алай ?олдану керек екенін ;

— аны?тамалы? ж?йені? ??рылымын;

— Windows 98-ді? аны?тамалы? ж?йесі дегеніміз не екенін;

— Windows 98 аны?тамалы? ж?йесіні? м?мкіндіктерін;

— аны?тамалы? а?паратты іздеу режімі мен ?дістерін;

— кез-келген ?олданбада аны?таманы ?алай ?олдану?а болатынын;

— аны?тамалы? ж?йесінен а?парат алу т?сілдерін.

Windows басқару элементтері. Жұмыс столы. Маус типті манипулятор. Windows оқулығы

Тақырыбы: Windows басқару элементтері. Жұмыс столы. Маус типті манипулятор. Windows оқулығы. Есептер тақтасының элементтері мен арналуы. Пуск батырмасының функциялары.

Сабақ мақсаты: а) Windows ортасының ерекшеліктерімен, жұмыс столымен, обьектілер мен басқару элементтерімен таныстыру.

Б) Есептер тақтасын, бас менюді жұмыста қолдануға үйрету. Маус манипуляторын меңгерту.

В) Компьютерді сауатты қолдануға, ұқыпты пайдалануға тәрбиелеу.

Сабақ көрнекілігі: Плакаттар

Сабақ түрі: Дәстүрлі

Сабақ әдісі: Көрсете-түсіндіру, сұрақ-жауап

Сабақ типі: Жаңа білімді меңгерту сабағы

Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Үй тапсырмасын тексеру

Жаңа сабақ түсіндіру

Жаңа сабақты бекітуге тапсырмалар беру

Үй тапсырмасы Компьютердің сыртқы жады. Ақпарат тасуыштар. Иілгіш және компакт-дискілер. Дискжетек. CD — ROM .

Компьютер жады не үшін қажет?

Ішкі жад қалай жіктеледі?

Сыртқы жад не үшін керек?

Қандай магнитті дискілерді білесің?

Иілгіш дискінің құрылысы мен арналуы қандай?

Қатқыл дискінің құрылысы мен арналуы қандай?

Жолшық дегеніміз не?

Цилиндр дегеніміз не?

Сектор дегеніміз не?

Дискжетек қандай құрылғы?

Лазерлік дискіден оқу үшін қандай диискжетек қолданылады?

Жаңа сабақ: Windows басқару элементтері. Жұмыс столы. Маус типті манипулятор. Windows оқулығы. Есептер тақтасының элементтері мен арналуы. Пуск батырмасының функциялары.

Windows типті ОЖ-сін оқып үйренуді бастаймыз.

Алдымен ОЖ-нің негізгі міндеттерін еске түсірелік.

Барлық құрылғылардың жұмысын басқару

Барлық программаларды іске қосу.

Адам мен компьютер арасындағы қарым қатынасты ұйымдастыру.

Компьютермен жұмыс істеу – оның ОЖ-мен жұмыс істеу болып табылады.

Алдымен ОЖ-мен жұмыс бастау үшін компьютерді іске қосу керек.

Компьютерді іске қосу үшін:

Іске қосу батырмасын басамыз. Компьютердің құрылғыларының жұмысқа қабілеттіліг тексеріліп, алғашқы жүктеу процесі өтеді. ОЖ-ге белгілі бір қолданушы атымен кіреміз. Енді осыдан кейін ғана компьютер жұмыс жасауға дайын болады.

Компьютермен жұмысты аяқтау үшін:

Жұмыс жасап тұрған барлық программаларды жабамыз. Пуск-Выключить компьютер командасын орындаймыз. Компьютер автоматты түрде сөнеді.

Ескерту: компьютерді сөнгеннен соң қайта қосу үшін немесе керісінше жағдайда кем дегенде 1 минут уақыт өтуі тиіс.

Windows типті ОЖ – графикалық жүйе, болып табылатындықтан, оның негізгі обьектілері терезе мен белгіше түрінде бейнеленеді.

Мұнда обьектілер негізінен маус арқылы басқарылады. Маус көмегімен обьектілерді жылжытуға, көшіруге, қосуға, созуға, ашуға, жабуға .т.с.с. әрекеттерді жасауға болады.

Бұл әрекетреді жасау үшін маусты басқаруды үйрену керек. Маустың сол жақ батырмасы негізгі, оң жағы қосымша батырма.

Windows-тың обьектілері орналасқан экран – жұмыс столы деп аталады. Яғни жұмыс столында обьектілер мен басқару элементтері орналасады.

Windows-та обьекті болып қапшықтар, файлдар, терезелер, таңбашалар, белгішелер, маус нұсқағышы есептеледі. Әр обьектінің өз қасиеттері болады. Мысалы файл обьектісінің қасиеттеріне оның атауы, типі, өлшемі, құрылған мерзімі жатады.

Обьектілер жұмыс столында әртүрлі белгішелер түрінде бейнеленеді.

Белгішенің бір түрі ол таңбашалар (ярлык). Белгіше өзі обьект болып саналады. Ал таңбаша белгішемен қатынасу үшін қолданылады.

Бірқатар обьектілер белгілі бір белгілері бойынша біріктіріліп, қапшық түсінігі пайдаланылады. Яғни қапшық дегеніміз – бұл обьектілер қоймасы.

Қапшық ішінде файл, белгіше, таңбаша, сонымен бірге басқа қапшық та орналаса алады. Қапшықтар ашық немесе жабық болады. Ашық қапшық терезе түрінде жабық қапшық белгіше түрінде көрінеді.

Windows-тың басқару элементтері.

Олар: Пуск батырмасы, Бас меню, меню жолдары, бағыныңқы меню және командалар жатады.

Команда бұл берілген команданың белгішесінде маусты шерткенде жүретін әрекет.

Команда ұзын немесе қысқа болады.

Қысқа команда деп программа белгісінде шерткенде орындалатын әрекетті айтамыз.

Ұзын команда деп белгілі бір нәтижеге әкелетін нұсқауды айтамыз. Мысалы: Пуск-ПРограммы-Стандартные-Блокнот

Маус обьектілер мен басқару элементтерін іске келтіру үшін қолданылады.

Сол жақ батырма

Обьект бойынша шерту

Обьектіні белгілейді, яғни қолдануға дайындайды.

Басқару элементін шерту

Басқару элементін әрекетке келтіреді

Обьектілермен операциялар жүргізеді: бағдарлама іске қосылады; қапшық, файл ашылады; дыбыс және бейне файлдар ойналады.

Апару немесе тасу

Қолданбадағы белгішелер, терезелер, таңбашалар, есеп тақтасы, құралдар тақтасы.

Терезенің өлшемін, диагональ, тік және көлбеу бағыттарда өзгертеді.

Обьектіні немесе басқару элементін шерту

Динамикалық (контекстік) менюді шақырады.

Апару немесе тасу

Жылжыту, көшіру, таңбашалар жасау командалары бар динамикалық контекстік менюді шақырады.

Экранның төменгі жағындағы Пуск батырмасы орналасқан сұр жолақ – Есептер тақтасы деп аталады. Есептер тақтасы негізгі элемент, себебі оның құрамына:

Ашық қолданбалардың белгішелері

Пернетақта индикаторы кіреді.

Пуск батырмасы бас менюді іске қосады.

Компьютерді іске қалай қосамыз?

Компьютермен жұмысты қалай аяқтаймыз?

Windows ОЖ-нің негізгі обьектілері не?

Обьектілерге нелер жатады?

Жұмыс столы деп нені айтады?

Windows-тың басқару элементтеріне не жатады?

Маус арқылы обьектілермен қандай әрекетер жасауға болады?

Команда дегеніміз не?

Қысқа командаға, ұзын командаға мысал келтір.

Есептер тақтасы деп нені айтады?

Уақыт қалса компьютерлік сауаттылық ЭО-мен өткен тақырыптар бойынша материалдар қарап, жұмыстанады.